Over geloof, gebed, liefde, acceptatie en een bijbelcommentaar

Het is half 10 in de ochtend en ik loop de trap op naar de bovenste verdieping van wijkcentrum De Zaaier, waar de drukte en het stemgeluid van zo´n 25 kids me al tegemoet komen. De deuren van het wijkcentrum zijn net open en dat betekent dat de kids nu in de grote bovenruimte hun ontbijt krijgen. Zodra ik boven kom, hoor ik één van de tienermeisjes roepen: “Tante Dot, kom hier zitten!” Het is Amanda*, een 12 jarig meisje dat sinds anderhalf jaar meedraait in het programma van wijkcentrum De Zaaier. En opeens raakt het me: ze roept me uit zichzelf, met een glimlach op haar gezicht, om bij haar aan tafel te komen zitten! Dit is een heel ander meisje dan anderhalf jaar geleden: je moet weten dat Amanda vorig jaar haar moeder is verloren aan kanker en ze, precies rond die tijd, naar het wijkcentrum begon te komen. Ze was een heel gesloten, depressief meisje waar we allemaal zorgen om hadden. Ze kwam wel elke dag, maar zat altijd alleen in een hoek, sprak met niemand en een glimlach zag je al helemaal niet… Nu, anderhalf jaar later, zien we Amanda opbloeien! Stukje bij beetje hebben we haar voor ons kunnen winnen en nu merken we dat ze zich veilig voelt, gezien voelt en dat heeft mooie effecten: ze zit met anderen rond de tafels, praat en lacht volop en heeft een paar goede vriendschappen opgebouwt in de afgelopen paar maanden. Wat een verandering, wat is God goed! Amanda is misschien wel ons duidelijkste voorbeeld op dit moment van wat werkelijke aandacht, liefde en acceptatie kan doen, maar er zijn veel meer kinderen en tieners waarin we gaandeweg de verschillen merken en met wie onze relaties zich steeds verder verdiepen. Zo mooi om te zien! We bidden dat ze in de uurtjes dat ze bij ons over de vloer komen, mogen gaan ontdekken dat de bron van deze liefde en acceptatie die ze ervaren binnen het wijkcentrum God zelf is. Dat Hij degene is die hen liefheeft, hoop wil geven en dat Hij een plan heeft met en voor hen dat goed en betrouwbaar is. We wijzen hen daar voortdurend op en bidden dat de zaadjes die we zaaien mogen gaan groeien.

* Fictieve naam

Therapie

Amanda is ook één van de kids die wekelijks therapie doet bij Karina, de christelijke psychologe die part-time meedraait in ons team. Een tijdje terug heb ik jullie al eens iets verteld over Karina en ons verlangen om psychologische hulp en begeleiding te kunnen bieden aan kinderen en ook moeders die dit hard nodig hebben. Karina draait nu twee middagen in de week mee in het wijkcentrum en na een klein jaartje is het gaaf om de positieve resultaten te zien van met name een paar van de tienermeiden die wekelijkse therapie-sessies doen. Ze kijken de hele week uit naar hun tijd met Karina en kunnen bij haar echt hun ei kwijt. Eén van de moeders bedankte ons onlangs onder tranen, omdat ze zo´n groot, positief verschil ziet in haar dochter. Zo mooi! Maar we komen ook gesloten deuren en verharde harten tegen in dit proces: moeders met zulke zware verslavingsproblematiek en bindingen met occultisme, dat ze niet in staat zijn om door te zetten en onze hulp uiteindelijk afslaan of links laten liggen. Zo jammer is dat… We merken dat onze strijd vaak veel verder gaat dan fysieke of emotionele nood, dat we te maken hebben met sterke invloeden en bindingen vanuit de geestelijke wereld. De intensiteit van die geestelijke strijd zorgt ervoor dat we ons soms best wel eens zwaar en uitgeput voelen. Bidt dat de Heer ons steeds opnieuw kracht geeft, dat we de lasten & zorgen werkelijk afleggen bij Hem en dat Hij ons onderscheidingsvermogen geeft en ons leert hoe we moeten omgaan met deze heftige, geestelijke strijd.

Kinderbijbelclub

Wat kan het dan soms verfrissend zijn om bijbelles te geven aan de kleine kids van 7 en 8 jaar. Jonge kinderen zijn vaak zo ontvankelijk en simpel in hun geloof, zo bijzonder om te zien! Ze groeien op in een vreselijk harde en vaak onrechtvaardige omgeving, maken op jonge leeftijd al zoveel narigheid mee, maar als we samen praten over al die dingen, kunnen ze op een hele simpele manier en vol geloof zeggen: “Tante, kunnen we hiervoor bidden?” In de afgelopen maanden, steeds als ik na het bijbelverhaal zeg “We gaan nu bidden…”, staan meerdere kids spontaan op van hun stoel, draaien zich om en gaan geknield voor hun stoeltje zitten voor onze gebedstijd. Een aantal weken geleden, vroeg één van de meisjes of we elkaar allemaal een hand mochten geven om zo samen te bidden. Het is zo mooi om te zien dat deze initiatieven vanuit de groep zelf komen en dat de kids met zulke simpele gebaren laten zien dat ze begrijpen dat God machtig is en dat Hij naar ons luistert. De saamhorigheid in de groep is op deze momenten ontroerend om te zien.

Ik herinner me een ochtend, al een tijdje terug, dat het bijbelverhaal ging over Paulus´ bekering en we praatten over hoe God in staat is zelfs het meest verharde hart te bereiken en veranderen. Dat kunnen ze goed verbinden aan hun eigen leefomgeving en er kwamen allerlei verhalen los over drugsdealers, criminelen en ook (stief)vaders en ooms die hun vrouw en kinderen mishandelen en drugs gebruiken etc. We hebben samen kunnen bidden voor deze mensen die specifiek in hun gedachten kwamen en God gevraagd om hun harten te bereiken en veranderen net zoals Hij deed met Paulus. Dit is een van de dingen die mij het meeste aan mijn hart gaan in mijn gesprekken met de kinderen: ze beleven zoveel narigheid binnen hun gezinnen qua huiselijk geweld, verslaving en de consequenties daarvan. Ze brengen dit voortdurend naar voren als gebedspunt. Bidden jullie mee hiervoor? Bidt specifiek voor Samuel´s vader en Enzo´s stiefvader.

Kinderkamp

In september hebben we het kinderkamp kunnen houden voor de groep 9-11 jarigen. Het werden een paar mooie dagen samen! Je vind een kleine indruk hiervan in onderstaande video.

Daguitje

Ook de jongste groep kids heeft elk jaar een uitje. Een paar weken geleden genoten we samen met hen van een heerlijk dagje zwemmen, eten en spelletjes doen. Het was een succes!

Bijbelcommentaar Numeri

Caio is inmiddels bijna klaar met het schrijven van het bijbelcommentaar op het boek Numeri. Het manuscript moet uiterlijk volgende week opgestuurd worden. Ik heb hem gevraagd zijn gedachten over dit project eens op papier te zetten, hier volgt zijn relaas:

“Ik zat op mijn fiets richting huis, helemaal blij met de tas vol boeken die aan mijn stuur hing. In 2007, toen we nog in Belo Horizonte woonden en bij Jeugd met een Opdracht werkten, begon ik me serieus toe te wijden aan het lezen en bestuderen van de Bijbel. Ik wist op dat moment, dat ik goede kwaliteit studiemateriaal nodig had om de bijbelse tekst beter te kunnen begrijpen. Een logische stap in dit proces was het aanschaffen van bijbelse commentaren, van die boeken die de bijbelse tekst vers voor vers uitleggen. Toen de kans zich voordeed om wat boeken te kunnen kopen, besloot ik om een hele serie bijbelcommentaar op het nieuwe testament aan te schaffen, 20 boeken die nu in een tas aan mijn stuur hingen.

Deze serie bijbelcommentaren werd al jaren geleden vertaald naar het Portugees en hier in Brazilië uitgegeven. De originele versie, in het Engels, werd uitgegeven door InterVarsity Press in the United Kingdom en staat bekend als de Tyndale Commentary Series. Het werk aan de serie begon rond 1960, hij is geschreven door een aantal van de beste Christelijke theologen en experts en richt zich met name op Christelijke voorgangers en dominees. Het werd één van de meest populaire series bijbelcommentaren, wat ertoe leidde dat hij al rond 1980 werd vertaald en uitgegeven hier in Brazilië.

Dit stukje achtergrond helpt misschien om te begrijpen wat ik voelde toen we in 2022 op verlof waren in Nederland en ik de uitnodiging kreeg om mee te schrijven aan de nieuwe editie van het bijbelcommentaar op het boek Numeri van de Tyndale Commentary Series. Er vloog van alles door me heen: blijdschap, enthousiasme, angst, dankbaarheid. Nu, anderhalf jaar later en vele duizenden gelezen en geschreven woorden verder, staan Peter Altmann (samen met wie ik co-auteur ben) en ik bijna op het punt het manuscript af te ronden en op te sturen naar InterVarsity Press. Dit was het langste schrijfproces waar ik tot nu toe aan meegewerkt heb. Er waren vele momenten van blijdschap en enthousiasme om de nieuwe ontdekkingen, en ook voldoening bij het afronden van elk hoofdstuk. Maar er waren ook genoeg momenten van onzekerheid, stress, moeheid en frustratie. Een voortdurend gevoel van wantrouwen met betrekking tot mijn capaciteiten om deze grote taak goed te kunnen volbrengen. Daarnaast worstel ik regelmatig met de vraag wat de waarde is van dit intellectuele werk wanneer ik kijk naar de vele concrete noden die er zijn in de wereld om ons heen, in Brazilië, in de krottenwijken van São Paulo, in de straten rondom wijkcentrum De Zaaier.

Maar als ik terugdenk aan dat moment, in 2007, blij onderweg naar huis met die tas vol bijbelcommentaren, dan geeft dat me een nieuw perspectief op wat ik vandaag de dag doe als werk en bediening. Ik heb de unieke kans om duizenden voorgangers te helpen de bijbelse tekst beter te begrijpen. Deze ondersteuning van voorgangers, heeft uiteindelijk ook effect op duizenden mensen in allerlei gemeentes. Maar voor mij gaat dit intelectuele werk veel verder dan alleen het uitleggen van de bijbelse tekst aan voorgangers en andere geïnteresserden. De ervaringen op het zendingsveld van die blije jongen met die tas boeken aan z´n fietsstuur, zijn gedeelde dagelijkse leven met kinderen en tieners van de straat en uit de krottenwijken van São Paulo, motiveren en dwingen me ertoe om anderen altijd uit te nodigen en uit te dagen tot een leven in overeenstemming met Gods missie in deze wereld, in samenwerking met Hem.  Wie weet zal er op een dag een andere jongeman blij onderweg zijn naar huis, met het nieuwe Numeri bijbelcommentaar in handen, die zich geroepen zal voelen door God om een ander leven te leiden, een leven toegewijd aan Hem, om Zijn afspiegeling te zijn en om te zien naar de meest kwetsbaren in deze wereld.”

Bedankt!

Zo aan het einde van het jaar willen we jullie enorm bedanken voor jullie trouwe ondersteuning, betrokkenheid en gebed voor ons en ons werk. Zonder jullie support zou ons werk hier niet mogelijk zijn, daar zijn we ons heel goed van bewust en we danken de Heer voor een ieder van jullie!

We wensen jullie hele fijne Kerstdagen & een gezegend nieuwjaar!

Lieve groetjes vanuit een zomers São Paulo,

Caio, Dorothee, Mikael & Ruth

Ruth vierde in november haar zesde verjaardag!

Mikael veroverde de oranje band in zijn JiuJitsu lessen!

American pancakes bakken met de tienermeiden! Smullen!

Tienerkamp & wijkcentrum perikelen

Ik sta al zo´n twintig minuten verstopt tussen de bomen in het koude, donkere bos achter de slaapzalen. Het nachtspel is een tijdje geleden begonnen en ik hoor verderop allemaal enthousiaste kreten en angstige gillen van de tieners die hun weg proberen te vinden in het donker om zoveel mogelijk punten te scoren. Ze hebben mij nog niet gevonden… Een paar minuten later hoor ik ineens geritsel in de struiken op een paar meter afstand, het is zo donker dat ik alleen maar heel vaag schimmen zie. “Pssttt, wat ben jij?” wordt er gevraagd. “Ik ben blauw” antwoord ik. “Zit er toevallig ook een kannibaal bij je in de buurt?” klinkt het dan… en die zat er helaas! Voordat ik goed en wel antwoord kan geven, vliegt er een donkere schaduw langs me heen die zich bovenop de twee gillende tieners stort en hen besmeurt met zwarte schmink. Game over!

Tienerkamp

Het is weer juli en dat betekent in wijkcentrum De Zaaier dat het tijd is voor het jaarlijkse tienerkamp! Het hoogtepunt van het jaar voor veel tieners (en stiekem ook voor ons leiding, want oh wat hou ik van die kampdagen samen in de bush!). We hebben een paar geweldige dagen gehad met een twintigtal tieners uit de krottenwijk en een groot stafteam van wel zo´n 14 man. Naast de spannende nachtspellen in het bos, genieten van het zwembad, lekker eten en een hoop lol tijdens al de verschillende sport- en spelactiviteiten, hebben we ook genoten van de groeiende vriendschappen, goeie gesprekken, worship tijdens het dagelijkse kampvuur en de momenten van impact tijdens de dagelijkse inleidingen en devotionals. Wat is het altijd weer gaaf om God aan het werk te zien, tieners die stappen doen richting Hem en harten die worden geraakt.

Het tienerkamp heeft altijd een bepaald Bijbels thema dat wordt uitgewerkt in bijbelstudies, spellen en gesprekken en dit jaar voelden we als team dat we moesten gaan voor het thema “Redding”. We hebben momenteel een groep van best nog hele jonge tieners, de meesten zijn tussen de 11 en 13, en velen van hen hadden de stap om Jezus te volgen nog niet gezet. Het evangelie stond dus echt centraal tijdens onze 4 dagen samen: Waarom hebben we redding nodig? Hoe werkt dat dan precies? En wat gebeurd er met je als je je leven overgeeft aan God? We hadden een echtpaar uitgenodigd dat een soortgelijk project runt in een andere krottenwijk in São Paulo, kennissen van ons, om hun getuigenis te delen met de tieners. Josué en Cynthia zijn beiden opgegroeid in de krottenwijk waar ze nu nog steeds wonen & werken (als zendelingen) en hebben beiden als jongeren diep in de criminaliteit en drugshandel gezeten, voordat ze Jezus leerden kennen. Josué droomde er als jonge jongen al van om de grote drugsbaas van de wijk te worden en dat lukte hem al op jonge leeftijd. Hij was een hele harde jongen, die rondliep met een mitrailleur en voor niets of niemand terugschrok. Cynthia deed als jong meisje al mee in het “familiebedrijf”: kleine pakketjes drugs inpakken aan de keukentafel. Ook zij kreeg al op jonge leeftijd een belangrijke rol in de drugsbende, werd op haar zestiende moeder en zoals ze zelf zei: “Ik weet niet meer hoe vaak ik de dood in de ogen heb gekeken…” Hun verhaal maakte diepe indruk, zowel op de tieners die uiteraard opgroeien in dezelfde context en dus heel veel herkennen, als ook op ons leiding! Als je zo´n heftig verhaal persoonlijk hoort en ziet hoe God gebroken, verharde harten compleet kan veranderen, dan kun je eigenlijk alleen maar huilen van dankbaarheid. Niemand hield het droog tijdens die uurtjes bij het kampvuur…

Het mooie is dat Josué verder ging dan alleen zijn bekeringsverhaal, hij moedigde de tieners aan om hun plek in te nemen als jonge getuigen van de Heer in hun eigen wijk en omgeving. Jezus roept hen om op te staan en een kanaal van liefde, vergeving en verandering te zijn naar anderen om hen heen in de krottenwijk. Zo gaaf om die beweging te zien ontstaan! Alan, onze jonge Braziliaanse medewerker die een enigzins vergelijkbaar verhaal heeft, zat alleen maar hard te knikken en te stralen, zo mooi om te zien! Dit is waar we zelf jaren geleden, samen met Robert & Silvana, leiders van wijkcentrum De Zaaier, over droomden en baden: dat God jongeren uit de wijk zelf zou gaan roepen & gebruiken. Niets heeft meer impact dan dat! Prompt kwam er na het getuigenis van Josué & Cynthia spontaan een hele beweging op gang onder de tieners: ze vroegen aan iedereen, leiding & andere tieners, om ook hun getuigenis te vertellen en je zag verschillende keren groepjes tieners & leiding samen op het gras zitten om te luisteren naar elkaars verhaal. Machtig mooi! Het was echt genieten en we zien verlangend uit naar wat God verder gaat doen in de levens van deze tieners in de komende maanden en jaren…

Graag willen we iedereen bedanken die bijgedragen heeft om de kosten van het kamp te dekken! Dat was dit jaar echt even een uitdaging, maar het is helemaal goed gekomen. Onze grote dank daarvoor!

SuperWoman Programma

Het kamp was ook een mooie kans voor de tienermeiden die meedraaien in het SuperWoman programma om hun vriendschappen verder te verdiepen en elkaar beter te leren kennen. In de afgelopen maanden hebben we heel wat uurtjes samen doorgebracht binnen het wijkcentrum en langzaamaan merk ik dat er een band begint te ontstaan. We hebben samen gewerkt aan teambuilding, elkaar beter leren kennen, het herkennen & uiten van emoties, en nagedacht over wie we zijn, ons zelfbeeld, persoonlijkheid en levensverhaal. Naast de Bijbelse overdenkingen en tijd voor gebed, was er ook ruimte voor maffe spelletjes, samen fruitsalade met chocolade dressing maken, creatieve knutsels en bordspellen. Ik hoop en bid dat de relaties zich verder zullen verdiepen de komende maanden en dat we samen steeds meer echt ons hart met elkaar kunnen delen en samen kunnen ontdekken wat het inhoudt om een volgeling van Jezus te zijn.

Kinder Bijbelclub

Naast mijn werk met de tienermeiden heb ik sinds een paar maanden ook de wekelijkse Bijbelclub voor de 7 en 8 jarigen op mijn bordje gekregen. Superleuk! Ik geniet er enorm van om na ruim 10 jaar weer eens Bijbelles te geven aan deze leeftijdsgroep. Vorig jaar gaf ik bijles lezen en schrijven aan deze leeftijdsgroep (dat vond ik ook leuk en was erg nodig na de Corona pandemie), maar dit jaar hebben we een al gepensioneerde juf met een hele hoop ervaring die twee dagen in de week naar het wijkcentrum komt om de kinderen die een achterstand hebben bijles te geven. Dus ik heb mijn werk op dit gebied met een dankbaar hart overgedragen aan tante Claudette! Geweldig om nu iemand in het team te hebben die specifiek is toegerust voor deze taak. Daarnaast geniet Claudette er zelf enorm van om, nu ze gepensioneerd is, zich op deze manier nuttig te kunnen maken. De kids zijn dol op haar, ze is de “oma” van het wijkcentrum!

Onze wekelijkse bijbelclub voor de 5-8 jarigen was inmiddels uitgegroeid tot een erg grote groep kids, wat de kwaliteit van het werk niet ten goede kwam. Daarom hebben we de groep opgesplitst en nu hebben de 5 en 6 jarigen samen hun eigen bijbelclub-programma met tante Silvana en ik heb het groepje 7 en 8 jarigen onder m´n hoede genomen. In de afgelopen maanden hebben we samen het leven van Jezus doorgenomen en zijn we op verschillende creatieve manieren bezig geweest met de verhalen die we tegenkwamen. Bid voor deze 8 waardevolle kids, hun namen zijn: Danilo, Enzo, Samuel, Nadielly, Ester A, Ester V, Isadora en Gabi.

Bijbelcommentaar

Caio is ondertussen bezig met het schrijven van zijn laatste 3 hoofdstukken voor het Bijbelcommentaar op het boek Numeri. Het is een lang, intens proces geweest en het is fijn om te merken dat het einde nu in zicht komt. De samenwerking met Peter Altmann, de andere auteur van het boek en Caio´s mentor, verloopt heel goed en ze hopen ergens rond september het schrijfproces van het manuscript af te kunnen ronden. Daarna volgt er nog een periode van herschrijven, redactie, kortom het hele uitgeefproces.

In juni hebben we mogen genieten van het bezoek van oma uit Nederland! Dat was natuurlijk feest!

Mikael vierde zijn 9de verjaardag!

We hebben genoten van een paar daagjes vakantie aan het strand als gezin. Ja, dat kan hier in de winter!

We zijn dankbaar voor jullie betrokkenheid, gebed & trouwe ondersteuning voor ons gezin en voor ons werk!

God´s rijke zegen gewenst!

Veel liefs,

Caio, Dorothee, Mikael & Ruth